O kampanii

Kaszubskie Bajania to kampania społeczna realizowana przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz Radio Gdańsk. Powstała ona z myślą o dzieciach, aby już od najmłodszych lat zapoznawały się z dziedzictwem kulturowym Kaszub. Celem kampanii między innymi jest podniesienie świadomości w społeczeństwie o roli czytania dzieciom.

Wykorzystując bogactwo bajek i baśni kaszubskich w rozpowszechnianiu języka i kultury Kaszub, zostały wydane płyty CD (cz. I, cz. II) z bajkami czytanymi w języku kaszubskim. Do współpracy przy realizacji nagrania audiobooków z bajkami zaproszeni zostali znani kaszubscy artyści, twórcy, naukowcy oraz przedstawiciele mediów, władz lokalnych, oświaty i Kościoła, m. in. Danuta Stenka, Maciej Miecznikowski, Rudi Schuberth, prof. Jerzy Treder, prof. Józef Borzyszkowski, ks. Marian Miotk, Krzystof Skiba, Angelika Cichocka, którzy użyczyli swojego głosu do nagrania płyty bez żadnego honorarium. Słuchanie bajek to najlepsza metoda, aby rozwijać dziecięcą wyobraźnię, a także by zapoznawać najmłodszych ze światem kaszubskich podań i legend o Stolemach, krosniãtach oraz miejscowościach.

W ramach Kaszubskich Bajań odbywają się spotkania z dziećmi w przedszkolach, domach dziecka i szpitalach, podczas których lektorzy czytają dzieciom bajki, a także opowiadają o pięknych zwyczajach i obrzędach kaszubskich. Najważniejszym wydarzeniem kampanii społecznej Kaszubskie Bajania jest organizowany – specjalnie dla najmłodszych i ich najbliższych – Bajkowy Festyn Rodzinny z grami, zabawami, konkursami i występami zespołów dziecięcych.

Powodzenie i realizacja kampanii Kaszubskie Bajania jest możliwa dzięki środkom zebranym przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie z tytułu 1% podatku dochodowego.

Patronat honorowy nad kampanią objął Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk.

Bajki czytane po kaszubsku

Niewiele można wskazać efektów życia duchowego człowieka dających się porównać z literaturą. Słowo, zwłaszcza zapisane we własnym języku danej wspólnoty, jest wszak najwyższym przejawem kultury. Kaszubi dawno osiągnęli poziom dojrzałości kulturowej pozwalający na tworzenie w owej dziedzinie dostępnej tylko najbardziej rozwiniętym społecznościom, a świadczący o ich umysłowym wyrafinowaniu, zbiorowych zdolnościach do kreowania sztuki, przedstawiania jej, odbierania i powszechnego przeżywania.

Liczne przykłady prozy i poezji, mnogość reprezentowanych gatunków literackich, wszystko to składa się na kaszubską literaturę. W tym bogactwie utworów można wskazać szczególny ich rodzaj. Pozornie prosty, może dlatego, że częstokroć oparty na jednej z najstarszych form tego co zwykliśmy nazywać tradycją mówioną, jednakże w istocie wysmakowany i jedynie stylizowany na przekaz ustny. Rodzaj ten w piśmiennictwie Kaszub jest dziełem doskonałych literatów, zarówno profesjonalistów o kwalifikacjach akademickich, uznanych pisarzy jak również amatorów obdarzonych iskrą geniuszu. Wprawny i uważny czytelnik lub tak jak w naszym wypadku słuchacz, może wyciągnąć wiele wniosków o Kaszubach na podstawie tej odmiany literatury, o naszym nostalgicznym, a zarazem pogodnym usposobieniu, o surowej, a przecież refleksyjnej i pełnej empatii mentalności. Dowodem znaczenia tego rodzaju utworów może być ich siła oddziaływania na ludzką wyobraźnię, możliwość tworzenia ich w prawie nieskończonej ilości wersji, przy czym jedynym ograniczeniem jest tutaj talent autora. Świadectwem najważniejszym ich wartości niechaj będzie fakt, że nic nie może w równym stopniu poruszyć subtelnego umysłu dziecka. Ten rodzaj literatury to bajka.

Idąc z duchem czasu, w dobie osiągnięć elektroniki, chcemy oddać w państwa ręce zbiór bajek kaszubskich - płytę, na której zarejestrowano czytanie bajek w wykonaniu znanych artystów, naukowców, społeczników, animatorów kultury, związanych w najróżniejszy sposób z Kaszubszczyzną. Interpretacja tekstów, będąca dziełem samych lektorów, jak również samo nagranie będące dziełem specjalistów, stanowią razem osobny, niejako dodatkowy walor tego jedynego w swoim rodzaju „Kaszubskiego Bajania”, z którym z pewnością warto się zapoznać. Licząc, iż wydana przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie płyta, jako awangardowy nośnik informacji, zachęci starszych i młodszych do sięgnięcia po bardziej tradycyjne formy zapisu literatury, życzymy każdemu dobrej zabawy i wspaniałych doznań w świecie bajek.

Szymon Radzimiński